Ngựa trong âm nhạc Việt Nam

Chàng dũng sĩ và con ngựa vàng - tranh của họa sĩ Thanh Trí

1. Vài bài hát tựa đề có “Ngựa”:

Bài hát xưa nhất có lẽ là bài Lý Ngưa Ô. Nguyên thủy là một bài dân ca miền Nam, nghe nói do nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba ghi nhạc lai.

Nhạc sĩ viết bài tựa đề có “Ngựa” nhiều nhất là Phạm Duy:
Chàng Dũng Sĩ Và Con Ngựa Vàng tức Đạo Ca 3 (Phạm Thiên Thư - Phạm Duy)
Ngựa Hồng tức Rong Ca 9 (Phạm Duy)
Vết Thù Hằn Trên Lưng Ngưa Hoang (Ngọc Chánh và Phạm Duy)

Những nhạc phẩm khác do các nhạc sĩ khác với tựa đề có “Ngựa”:
Ngựa Phi Đường Xa là (Lê Yên)
Vó Ngựa Giang Hồ (Lê Mộng Nguyên)
Ngẫu Hứng Ngựa Ô (Trần Tiến)
Bông Hồng Cho Người Ngã Ngựa (Lê Uyên Phương)
Vó Ngựa Trên Đồi Cỏ Non (Giao Tiên)
…

2. Những bài có chữ “ngựa” trong lời nhạc:

Người “dùng” nhiều “ngựa” nhất là nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, những bài nổi tiếng có “ngựa” nhớ được là:
Xin Mặt Trời Ngủ Yên (Trịnh Công Sơn): …Ngựa hồng đã mỏi vó chết trên đồi quê hương...
Một Cõi Đi Về (Trịnh Công Sơn): … Một ngày đầu thu nghe chân ngựa về chốn xa …
Phúc Âm Buồn (Trịnh Công Sơn): …Ngựa xa rồi, người vẫn ngồi, bụi về với mây …
Dấu Chân Địa Đàng (Trịnh Công Sơn): … Ngựa buông vó người đi chùng chân đã bao lần …
Một Ngày Như Mọi Ngày (Trịnh Công Sơn): …Một ngày như mọi ngày, xe ngựa về ngủ say …
Đóa Hoa Vô Thường (Trịnh Công Sơn): … Ngựa hí vang đường xa, vọng suốt đất trời kia …
Xa Dấu Mặt Trời (Trịnh Công Sơn): …Vó ngựa trên đời, hay dấu chim bay…
Em Còn Nhớ Hay Em Đã Quen (Trịnh Công Sơn): …Nhớ ngựa thồ ngoại ô xa vắng …
Chỉ Có Ta Một Đời (Trịnh Công Sơn): …Đời vẽ tôi tên mục đồng, rồi vẽ thêm con ngựa hồng…
Trịnh Công Sơn còn nhiều bản nhạc khác có “ngựa” như là Giọt Lệ Thiên Thu, Có Những Con Đường, Rơi Lệ Ru Người, Thưở Bống Là Người …

Các nhạc sĩ khác:
Chinh Phụ Ca (Phạm Duy): …Ngựa hồng âu yếm bước sang, trên lưng có chàng trai trang...
Ra Biên Cương (Phạm Duy) … Trăng non dị thường, ngựa tung gió bước ...
Như Chiếc Que Diêm (Từ Công Phụng): …Xót dùm cho thân ta ngựa bầy đã xa …
Một Mình Trên Đồi Nhớ (Từ Công Phụng): … Đồi xưa ngựa hồng đã khuất bóng hồn chênh vênh cỏ buồn …
Ghé Bến Sài Gòn (Văn Phụng): … Ngựa xe như nước rộn ràng...
Mộng Hải Hồ (Văn Phụng - Lữ Liên):… Lòng ta mơ tiếng vó ngựa chập chùng ...
Sài Gòn (Y Vân): …Ngựa xe như nước trên đường vẫn qua mau…
Bài Ca Ngợi Tình Yêu (Thanh Tâm Tuyền - Phạm Đình Chương): …Con ngựa buồn lửa trốn con ngươi…
Hát Trên Đồi Tăng Nhơn Phú (Vũ Đức Sao Biển): … Ngựa hồng ơi bao nhiêu năm rồi …
Hồ Như (Hoàng Quốc Bảo): … Ngựa hồ như hí đứng thiên thu …
Mai Chị Về (Quang Dũng - Cung Tiến): … Ngựa lạc rừng hoang qua lướt qua …
Khi Xa Sài Gòn (Lê Uyên Phương): … Sài Gòn xe chiều rạt rời vó ngựa …
Đi Chơi Chùa Hương (Nguyễn Nhược Pháp - Trần Văn Khê) … Thầy theo sau cưỡi ngựa …
Đổi Cả Thiên Thu Tiếng Mẹ Cười (Trần Trung Đạo – Võ Tá Hân): … Ngựa rừng xưa lạc dấu sơn khê …
Nghe Tiếng Suối Đời Gọi Dửng Dưng (thơ Miên Du Đà Lạt-nhạc Vũ Thư Nguyên): ...Bờ cát trắng ngựa hồng phi trong gió bụi...
...
 Bài cuối cùng là Xin Giữ Lại Trái Tim Người (thơ Vương Ngọc Long – nhạc Phạm Anh Dũng): … Anh sẽ hứa nhưng đừng chờ em nhé - Một mai ngựa thồ mỏi vó chồn chân …

Phạm Anh Dũng 
 Tháng 1, 2014

  Mời nghe toàn bộ: NGỰA TRONG ÂM NHẠC VIỆT hay bấm vào tên bản nhạc ở dưới

1. Ngựa Phi Đường Xa (Lê Yên) - Ban Thăng Long
2. Bông Hồng Cho Người Ngã Ngựa (Lê Uyên Phương) - Khánh Ly
3. Vó Ngựa Giang Hồ (Lê Mộng Nguyên)
4. Ngựa Hồng (Phạm Duy) - Duy Quang
5. Lý Ngựa Ô (dân ca) - Hương Lan & Tuấn Vũ
6. Cưỡi Ngựa Tre (Việt Anh) - Long Nhật
7. Vết Thù Trên Lưng Ngựa Hoang
    (Ngọc Chánh & Phạm Duy) – Elvis Phương
8. Ngựa Ô Lang Thang (Nguyễn Ngọc Thạch) - Như Quỳnh
9. Ngựa Ông (Mai Trung Kiên) - Ngọc Linh, Hà Linh, Bảo Trâm
10. Chàng Dũng Sĩ và Con Ngựa Vàng
      (nhạc: Phạm Duy; lời: thơ của Phạm Thiên Thư) - Thái Thanh
11. Chinh Phụ Ca (Phạm Duy) - Hà Thanh
12. Vó Câu Muôn Dặm (nhạc:Văn Phụng; lời: Văn Khôi) - Ban hợp ca
13. Xin Mặt Trời Hãy Ngủ Yên (Trịnh Công Sơn) - Ngọc Lan
14. Black Horse – Lê Văn Khoa soạn cho 2 pianos
15. Phù Đổng Thiên Vương (Tâm Thơ) - Ngọc Ánh