Hát Giang Sóng Cuộn

Cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng ở huyện Mê Linh vào năm Canh Tí (AD 40) đã để lại những trang sử hào hùng cho hậu thế.

Dẫu rằng lực lượng yếu kém lại không gặp thời, nhưng hành động của Hai Bà đã làm chấn động lòng người và triều đình Đông Hán.

Tác giả viết bài này để ghi lại giờ phút cuối của Vua Bà, để thấy sự can đảm phi thường của phụ nữ Việt Nam.



Quận Giao Chỉ, Tô Định quan Thái thú,

Tàn bạo, tham lam, cướp của, giết người.

Thù nhà, nợ nước, mối hận khôn nguôi,

Chị em khởi nghĩa, trọn đời hy sinh.

Trên lưng voi, vung kiếm thép điều binh,

Cờ lọng phất phới, uy nghi Hai Bà.

65 thành trì đoạt lại về ta, (1)

Tàn quân Tô Định chạy ra Nam Hải.

Đô Mê Linh, đất Lĩnh Nam một giải, (2)

Xưng Vua Bà, làm rõ mặt quần thoa.

Triều đình Hán rúng động, lo xa.

Sai Mã Viện, Lưu Long mang quân đánh. (3)

Năm Nhâm Dần, mùa xuân, thất bại,

Lãng Bạc thua, phải chạy đến Cẩm Khê.



Thế yếu, quân vỡ tứ bề,

Thân cô, lực tận, biết về nơi nao?

Rừng sâu lạc lối, hoang mang,

Vẳng tiếng kêu thét của ngàn thương binh.

Nặng nề lê bước chân đi,

Đến dòng sông Hát, ầm ì sóng vang. (4)

Hoàng hôn chiếu rọi trên ngàn,

Sắc trời nhợt nhạt, màn đêm xuống dần.



Than ôi bước đường cùng,

Không chỗ dung thân, ẩn náu,

Trước mặt dòng sông sóng cuộn đục ngầu.

Quân Đông Hán đuổi theo sau,

Thê lương, u uất nhuốm màu cỏ cây.

Gục đầu nuốt hận,

Đau nào hơn, nhục nào hơn,

thua trận, tan hàng.

Bi thương, lệ đẫm, khấn thầm:

Thù nhà, nợ nước chưa xong kiếp này.

Luân hồi xin được đầu thai,

Bảo toàn nước Việt, diệt bầy Tàu ô.

Sụp đầu tạ lỗi núi sông,

Vọng bái quê cũ, linh hồn dân quân.

Đành dùng nước rửa phong trần, (5)

Giữ vẹn khí tiết, tinh thần Mê Linh.

Trăng vụn vỡ lung linh,

Sóng cuồn cuộn quanh mình,

Lạnh buốt tim, run bần bật,

Đất trời đen thẳm, đổ ập, nhận chìm.

Buông xuôi một kiếp phù sinh,

Ngàn năm lưu sử: Mê Linh, Vua Bà.



Nguyễn P. Thúy, 03/26/2010





(1) Hai Bà lấy lại được 65 thành trì ở đất Lĩnh Nam.

(2) Hai Bà xưng vương năm Canh Tí (AD 40), đóng đô ở Mê Linh.

(3) Mã Viện xuất quân năm Tân Sửu (AD 41), thắng trận năm Nhâm Dần (AD 42)

(4) Sông Hát (Jin river) là một phần của sông Đáy bây giờ.

(5) Sử Trung Hoa và quyển“The Birth of Vietnam“ của ông Keith Weller Taylor cho là hai Bà bị bắt và bị chém đầu, nhưng theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư thì hai Bà đã trầm mình ở sông Hát, năm Quý Mão (AD 43). Cái chết của Vua Bà không thể kiểm chứng được. Riêng tác giả thì tin là Vua Bà đã trầm mình chứ không chịu nhục để giặc bắt, một hành động can đảm, một hy sinh vĩ đại!